Ülkemizde milli teknoloji ve imkânlarla üretilmiş ilk cep telefonu markası olan Aselsan’ın telefonlarından bahsetmeden önce ilk olarak Aselsan’ın tarihine bakalım.Açılımı Askeri Elektronik Sanayi olan şirket 1975 yılında TSK’nın askeri haberleşme ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla Türk Silahı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı tarafından Ankara’da kuruldu.Türk Silahı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın temelleri ise 1909 yılında atılmış.En son 1987’de Kara,Hava ve Deniz Kuvvetlerini Güçlendirme Vakıfları birleşerek günümüzdeki ismini almış.Ortakları arasında Aselsan’ın yanı sıra Havelsan,Roketsan,Aspilsan,TAI gibi önemli şirketler de yer almakta.
Aselsan esasında genel kanının aksine devlete ait olan bir şirket değil,anonim ve yaklaşık %25’i halka açık olan özel bir şirket durumunda.1994 yılında Türkiye’de ilk GSM operatörü olan Turkcell’in faaliyete geçmesiyle beraber (yaklaşık 2 ay sonra Telsim de hizmet vermeye başlıyor) Türkiye’de bu alanda bir ihtiyaç doğuyor ve Aselsan da bu ihtiyaca yönelik olarak cep telefonu üretimi çalışmalarına başlıyor.Onlarca mühendisin yer aldığı ekip bir araya gelerek 3 yıl sonunda, adını 19 Mayıs 1919’dan alan 1919 modelini üretmeyi başarıyorlar.Fakat telefonun her parçası Türkiye’de üretilemiyor tabi ki,önemli parçaları yurt dışından ithal edilerek temin edilmiş.İlk parti olarak 500 adet Azerbaycan’a ve Kıbrıs’a ihracat yapılıyor.Sonrasında ise yurt içinde satış ve dağıtım amaçlı KVK ile anlaşılıyor.Bir buçuk ay içerisinde yaklaşık olarak 5500 adet satmayı başarıyor bu model.Ardından adı TBMM’nin kuruluşundan alınan 1920 modeli piyasaya sürülüyor ve satılmaya başlanıyor.
1 yıl garanti verilen modeller için birçok şehirde teknik servisler de açılıp tamir ve yazılım işlemleri yapılıyor.Fakat ithal edilen parçaların maliyetlerinin yüksek olmasından,üretim sayısının ise az olmasından dolayı firma piyasada rekabetçi bir fiyat sunamıyor ve satışlar bekleneni veremiyor.Piyasada o dönem çok tutulan Nokia, Ericsson, Motorola gibi firmaların aksine bu telefonlar için yeterli aksesuar çeşidinin (kılıf,kasa,şarj aleti vs.) bulunamaması da bunda etkili oluyor tabi.Ardından şirket telefon bölümünü kapatma kararı alarak üretimi sonlandırıyor.Komplo teorilerinin aksine Aselsan’ın telefonlarının satılmama nedeni KVK ya da başka şirketler tarafından engellenmesi değil,satış fiyatındaki politikalar ve şirketin kendi sektörlerinden ayrı bu alanda yeni olması sebebiyle yurt içindeki yetersiz ağı. O dönem Aselsan Haberleşme Grubu Satış ve Tesis Müdürü olan Zeki Ezer’le yapılan röportajda da kendisi, eğer ithal edilen 50 bin parça yerine 500 bin adet satın alınırsa telefonları 2 kat ucuza mâl edebileceklerinden fakat üretim kapasitelerinin sınırlı olduğundan bahsediyor.
Aselsan 1919’un bazı özellikleri ise şu şekilde: 185 gram ve 550 mAh Aspilsan üretimi pile sahip.Rehberine sim karta da bağlı olarak en fazla 315 isim kaydedilebilen telefonun mesaj özelliği ve titreşim motoru da bulunuyor.Tek tuşla rehberdeki herhangi bir numaraya çağrı yapılabilen modelde çağrı yönlendirme özelliği de mevcut.Dil olarak ise Türkçe’nin yanı sıra İngilizce,Fransızca ve Almanca yüklü olarak geliyor.
Bu yazı vesilesiyle tam 23 yıl önce kısıtlı imkânlarla bu telefonları üretmeyi başarmış olan Aselsan mühendislerini ve ekibini saygıyla analım.Dönemin şartları da göz önünde bulundurulunca gerçekten emekleri ve başardıkları iş takdiri hak ediyor.